Uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego ofiary operacji polskiej NKWD 1937-1938 odbyło się 8 grudnia 2022 roku w Sokołach. Monument został wzniesiony w parku przy Centrum Kulturalno-Bibliotecznym. Wydarzeniu towarzyszyła konferencja „Byliście-jesteśmy. Pamięci ofiar operacji polskiej NKWD 1937-1938”.
W związku z minioną rocznicą tak zwanej operacji polskiej NKWD, przeprowadzonej przez Sowietów w latach 1937–1938, w Sokołach wzniesiono pierwszy w Polsce pomnik ofiar owej zbrodni. Ponadto odbyło się też spotkanie naukowe poświęcone zagadnieniu owego zapomnianego ludobójstwa i eksterminacji naszych rodaków. Mimo że jest to jedna z największych zbrodni ludobójczych XX wieku, w świadomości współczesnych mieszkańców Polski pozostaje praktycznie nieutrwalona. Pomnik w Sokołach jest pierwszym takim monumentem upamiętniającym ofiary operacji polskiej NKWD 1937–1938.
Po głównych uroczystościach w Centrum Targowo–Wystawienniczym odbyła się konferencja naukowa "Byliście – jesteśmy. Pamięci ofiar operacji polskiej NKWD 1937-1938". Wystąpili historycy z całej Polski, wybitni badacze tej zbrodni - m.in. prof. Mikołaj Iwanow czy prof. Zdzisław Winnicki.
"Operacja Polska" to mało znana zbrodnia przeprowadzona na Polakach mieszkających na terenie Związku Sowieckiego w latach 1937-1938. To zbrodnia ludobójstwa przeprowadzona w ramach stalinowskiego Wielkiego Terroru. Najczęściej strzałem w tył głowy zginęło wówczas ponad 110 tysięcy Polaków, a blisko 30 tysięcy trafiło do łagrów. Polaków z Ukraińskiej i Białoruskiej Sowieckiej Republiki również deportowano masowo do Kazachstanu i na Syberię.